Η οικολογία της Χώρας των Θαυμάτων

Προχθές το βράδυ είχα πάει με την καλοκαιρο-παρέα για άραγμα στην τοπική παραλία. Ανάψαμε τη φωτίτσα μας, κάναμε το νυχτερινό μπανάκι μας και πήραμε τον κλασικό μαλάκα με την κιθάρα που ήθελε να τραγουδήσει το "Φιλαράκι" και τον δέσαμε σ' ένα αρμυρίκι σαν τον Κακοφωνίξ στο Γαλατικό τσιμπούσι. Καλά τα προγνωστικά μέχρι εδώ. Αλλά δυστυχώς, τα όμορφα τελείωσαν πριν καν αρχίσουν. Εκεί που τα γκομενάκια είχαν αρχίσει να "κρυώνουν" και κόλλαγαν πάνω μας σαν πεταλίδες στο βράχο, συνέβη το μοιραίο: Δυο χαρτζιλικωμένοι αναρχο-αυτόνομοι φιλόσοφοι της σαμπάνιας που είχαν έρθει κολαούζο στην παρέα (έπρεπε να βάλουμε περίπολο, εγώ το 'λεγα απ' την αρχή) έκατσαν μαζί μας, έστριψαν ένα γάρο ΝΑ και άρχισαν το μπιριμπίρι.


Το κύριο θέμα του μπιριμπίρεος ήταν η σύγχρονη αστικοποίηση/βιομηχανοποίηση της ανθρώπινης ζωής και γιατί όλα αυτά είναι φτου κακά. Δυστυχώς είχα στείλει τον στενογράφο μου διακοπές και δεν πρόλαβα να κρατήσω σημειώσεις, αλλά επειδή το ζουμί της κουβέντας το έχω ξανασυναντήσει καρμπόν αρκετές φορές, μπορώ να σας το μεταφέρω κάτωθι, πάντα με την γνωστή μου... όχι όχι... με τη ΘΡΥΛΙΚΗ μου αντικειμενικότητα:


- [...] φίλε μου, η βιομηχανική επανάσταση μας μετέτρεψε σε καρκίνωμα της Γης και του ίδιου μας του εαυτού! Φέρε τζούρα.
- Ναι! Και τα Μεγάλα Συμφέροντα ώθησαν τον κοσμάκη να πάει στις πόλεις και να κλειστεί σε κελιά που τα λένε "διαμερίσματα". Αυτό είναι ελευθερία τώρα; Κάνε πάσα.
- Σωστός! Και αντί να τρώμε φρέσκια ντοματούλα, τρώμε απόβλητα και παθαίνουμε καρκίνο. Να γυρίζει ρε, να γυρίζει.
- Έτσι είναι! Η βιομηχανοποίηση του φαγητού, μας καταστρέφει με τα χημικά. Πρέπει να αποκεντρωθεί ο πληθυσμός, να ξαναγίνει τοπική η παραγωγή και να έχει ο καθένας το χωραφάκι του. Δώσε φου.
- Ακριβώς! Πριν έρθει ο Ευρωπαίος ιμπεριαλιστής και τα γαμήσει όλα, οι πρόγονοί μας ζούσαν ειρηνικά, σε αρμονία με τη φύση. Εκεί πρέπει να επιστρέψουμε! Φέρε κι από 'δω.
- Ε, ναι. Αλλά δυστυχώς, το σχέδιό μας δε μπορεί να εφαρμοστεί όσο οι μάζες είναι τυφλωμένες από την προπαγάνδα του Συστήματος. Κοίτα γύρω σου φίλε: είμαστε οι μόνοι που σκάσανε σε παραλία στις 12 τα μεσάνυχτα με παντελόνι και Martens. Αυτό πιστεύω τα λέει όλα!


Okaaaaay... έχουμε πολλή δουλειά σήμερα. Μισό λεπτάκι μόνο να πλύνω δόντια γιατί ξέρασα μες στο στόμα μου...


Και πάμε! Ας ξεκινήσουμε με τα εύκολα: το concept του πράου, ευγενούς και ειρηνικού πρωτόγονου. Σύμφωνα με αυτήν την εικόνα, πριν έρθει ο κακός λευκός Ευρωπαίος πατριαρχικός δολοφόνος, ο πλανήτης μας ήταν μια οικολογική Εδέμ. Λεπτοί, υγιείς και γραμμωμένοι άντρες κυνηγούσαν στη σαβάνα. Με κινήσεις αγριόγατας, έπιαναν το θήραμα και επέστρεφαν θριαμβευτικά στον οικισμό, όπου τους περίμεναν σοφοί γέροντες και γυμνόστηθες γυναίκες με ένα μωρό στο δεξί χέρι και ένα καλάθι μούρα στο αριστερό. Η ομάδα ζούσε μια γλυκιά, ειρηνική ρουτίνα, γλείφοντας απαλά το βυζάκι της Μαμάς Γης, καταναλώνοντας μόνο τα απαραίτητα και επιστρέφοντας τα βιολογικά της απορρίμματα πίσω στη φύση. Οι πόλεμοι μεταξύ φυλών ήταν σπάνιοι και περιορίζονταν σε σύντομες τελετουργικές συγκρούσεις.


Δυστυχώς, αυτή η ρομαντική εικόνα της παλαιολιθικής εποχής είναι παραμύθι της Χαλιμάς και κατασκευάστηκε από χίπηδες ανθρωπολόγους του καναπέ για να κατευνάσουν τις λευκές, αποικιοκρατικές τους τύψεις. Ανασκαφές και παρατηρήσεις σύγχρονων πρωτόγονων δείχνουν το ακριβώς αντίθετο. Όχι μόνο οι πόλεμοι μεταξύ φυλών ήταν ο κανόνας και όχι η εξαίρεση, αλλά οι βιαιοπραγίες, οι γενοκτονίες και οι σφαγές αμάχων ήταν πολύ πιο άγριες απ' ότι σήμερα. Καλά διαβάσατε: Αν εκφράσεις τα θύματα ως ποσοστά επί του συνολικού πληθυσμού και πάρεις υπόψη και την τότε πολεμική τεχνολογία, οι ωραίοι σου πρωτόγονοι ξεκώλιαζαν τους εχθρούς τους χειρότερα κι απ' τη Ναζιστική Γερμανία!

Ομαδικός τάφος στο Tell Brak, Συρία (~3800 π.Χ.) με εκατοντάδες αποκεφαλισμένα πτώματα. 

Ομαδικός τάφος στο Talheim, Γερμανία (~5000 π.Χ.). Τα 34 θύματα βρέθηκαν δεμένα χειροπόδαρα και με το ίδιο χτύπημα στην αριστερή πλευρά του κρανίου, πράγμα που υποδεικνύει μαζική εκτέλεση.

Και όσον αφορά την αρμονική συμβίωση με τη Μαμά Γη, πάλι μύθος. Όλα τα αρχαιολογικά ευρήματα δείχνουν ότι ο εποικισμός μιας περιοχής από ανθρωποειδή συνοδευόταν σχεδόν πάντα από βιασμό του ντόπιου οικοσυστήματος. Και μάλιστα η κλίμακα του εν λόγω βιασμού είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πυκνότητα του πληθυσμού και την τεχνολογική πρόοδο των εκάστοτε εποίκων και όχι με κάποια απουσία ηθικής ή έλλειψη οικολογικού πνεύματος. Κοινώς, ο λόγος που δεν γάμησαν τη Γη οι πρωτόγονοι όσο τη γαμάμε εμείς είναι ένας: ΔΕ ΜΠΟΡΟΥΣΑΝ!


Βασικά αρχίδια. Μια χαρά μπορούσαν: όταν έφτασαν οι πρώτοι λευκοί στη Νέα Ζηλανδία, τα μόνα θηλαστικά που βρήκαν στο νησί ήταν οι Μαορί και οι νυχτερίδες! Στα χρόνια που ακολούθησαν, ανακάλυψαν εκατόμβες εξαφανισμένων ειδών. Εκατοντάδες χιλιάδες σκελετοί βρέθηκαν σπαρμένοι σε όλη τη χώρα, παρέα με χρησιμοποιημένα σκεύη και φθαρμένα εργαλεία και όπλα (γνωστά και ως σκουπίδια). Τα θύματα ήταν κυρίως τεράστια πουλιά που δεν πετούσαν. Απ' ότι φαίνεται δεν είχαν ποτέ φυσικούς εχθρούς, οπότε οι Μαορί μπορούσαν να τα πλησιάσουν και να τα κατασφάξουν χωρίς ιδιαίτερη αντίσταση. Σας θυμίζει μια άλλη, πιο γνωστή και πιο "λευκή" ιστορία οικολογικής φρίκης;

Και αφού το πάω ντουγρού για άρθρο-σεντόνι, ρούφα λίγη ακόμα αλήθεια: πριν την άφιξη των Ινδιάνων, οι βορειοαμερικάνικες πεδιάδες ήταν γεμάτες μαστόδοντα, άλογα, καμήλες, γιγάντιους βραδύποδες, μαχαιρόδοντα αιλουροειδή και διάφορους άλλους πρωταγωνιστές του ICE AGE, που οδηγήθηκαν σε εξαφάνιση. Οι Ανασάζι το πήγαν κι ένα βήμα παραπέρα, στην οικολογική αυτοκτονία: Έχτισαν τεράστιους πολυώροφους οικισμούς αποψιλώνοντας όλα τα γύρω δάση.
.

PUEBLO BONITO, NEW MEXICO. ΠΡΙΝ...

ΚΑΙ ΤΩΡΑ.

Η οικολογική τους αρμονία με τη φύση ήταν τόσο αρμονικά αρμονική, που μόλις 200 χρόνια μετά, είχαν μετατρέψει το γύρω τοπίο σε έρημο και αδυνατούσαν να συντηρήσουν τον πληθυσμό, οπότε εγκατέλειψαν τα πάντα. Και απ' ότι δείχνουν οι έρευνες, το ίδιο συνέβη και στα Νησιά του Πάσχα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ο άνθρωπος δεν ζούσε ποτέ αρμονικά με κανέναν και τίποτα. ΠΟΤΕ, ΠΟΤΕ, ΠΟΤΕ! Πάντα διαμορφώναμε και θα συνεχίσουμε να διαμορφώνουμε εμείς το περιβάλλον μας, αντί για το ανάποδο. Αυτό μας ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα ζώα. Επομένως δεν υπάρχει κάποια "ιδανική κατάσταση" στην οποία πρέπει να επιστρέψουμε. Ένα το κρατούμενο.

Το δεύτερο ζήτημα είναι η απόδρασή μας από τα μεγάλα αστικά κέντρα που, σύμφωνα με τα διάφορα τζιβο-χιπόνια, αποτελούν "σύγχρονη φυλακή" και το ουτοπικό όραμα να αποκεντρώσουμε την γεωργία και την κτηνοτροφία και να επιστρέψουμε στην ύπαιθρο και να βρούμε όλοι την υγειά μας. Δηλαδή, το γνωστό σενάριο "ο καθένας με το χωραφάκι του", στο οποίο και απαντώ:

ΒΑΛ' ΤΟ ΧΩΡΑΦΑΚΙ ΣΤΟΝ ΠΑΤΟ ΣΟΥ, ΚΩΛΟ-ΧΙΠΗ!

Ξέρεις γιατί ο κόσμος έφυγε απ' τα χωραφάκια του και πήγε στις πόλεις; Γιατί στα χωραφάκια του ΠΕΘΑΙΝΕ! Κανείς δεν τον προπαγάνδισε, κανείς δεν τον ξεγέλασε, κανείς δεν τον φυλάκισε. Πάρτο χαμπάρι: η πλειοψηφία μίλησε και είπε ότι η αστική ζωή είναι καλύτερη. Ξέρεις τι δουλειά έχει το χωραφάκι που ονειρεύεσαι; Όταν πρέπει να βαράς τα 12ωρα και τα 14ωρα σκότωμα την ημέρα που απαιτεί η αγροτική ζωή, ποια είναι η φυλακή; Όταν χρειάζεσαι ινσουλίνη στις 3 η ώρα τη νύχτα και πρέπει να περπατήσεις 20 και 30 χιλιόμετρα για να μην πεθάνεις, ποια είναι η φυλακή; Αν εσύ είσαι ηλίθιος και θέλεις να επιστρέψεις στην εποχή πριν τη Βιομηχανική Επανάσταση, που το 90% του ανθρώπινου πληθυσμού ήταν αγρότες, με γεια σου. Αλλά μην πας να μας το πλασάρεις σαν καλή ιδέα, μαλάκα! 


Η αγροτική επανάσταση και αργότερα το ξαδερφάκι της η βιομηχανική δεν έγιναν στην τύχη, ούτε ήρθαν 5-10 ιμπεριαλιστές ή κάποιοι άλλοι -ιστές για να τις επιβάλλουν. Έγιναν για να αντιμετωπιστεί το αιώνιο πρόβλημα που μας τυραννάει και σήμερα: ΥΠΕΡΠΛΗΘΥΣΜΟΣ! Γι' αυτό και διαδόθηκαν στον πλανήτη τόσο γρήγορα και τόσο καθολικά. Είχαμε φτάσει σε ένα τέλμα και το δίλημμά μας τότε ήταν το ίδιο με σήμερα: ή γινόμαστε εξυπνότεροι και παραγωγικότεροι ή σταματάμε να το χώνουμε στη μπροστινή τρύπα. Και επειδή τα άρθρα μου κατά της υπεργεννητικότητας δεν έχουν γίνει ακόμα τόσο δημοφιλή, εξακολουθούμε να επιλέγουμε το πρώτο.


Η επιστροφή στο τοπικό αγροτικό μοντέλο, όσο εκσυγχρονισμένη κι αν καταφέρεις να την κάνεις, παραμένει μια επιστροφή. Ένα βήμα πίσω. Και εκτός από παραίτηση και τεμπελιά, είναι και σίγουρη αυτοκτονία. Τα περίπλοκα συστήματα πολύ απλά δεν επιζούν αν πας να τα μεταβάλλεις με τον αφελή τρόπο που περιγράφουν οι μαλακο-χίπηδες. Όταν παλιώνει μια γέφυρα, η καινούργια κατασκευάζεται ακριβώς δίπλα στην παλιά. Γιατί; Διότι το οδικό δίκτυο και όλη η σχετική υποδομή της πόλης συγκλίνουν γύρω από τη συγκεκριμένη τοποθεσία. Αν πήγαινες τη νέα γέφυρα αλλού, θα έπρεπε να σχεδιάσεις και νέες οδικές αρτηρίες από το μηδέν. Αντίστοιχα, αν θέλεις να εισάγεις νέους θεσμούς, πρέπει να χτίσεις πάνω στους ήδη υπάρχοντες και η μετάβαση πρέπει να λειτουργεί αποδοτικά every step of the way. Η λύση στο οικολογικό μας πρόβλημα δεν είναι η εγκατάλειψη της αστικής ζωής, αλλά η ανάπτυξη τεχνολογικών λύσεων που περιστρέφονται γύρω απ' αυτήν. Και σε αντίθεση με τους Μαορί, τους Ανασάζι και τους Πασχαλινούς Νησιώτες (έτσι λέγονται, το είδα στο Wikipedia), εμείς έχουμε την επιστήμη και την παιδεία για να το προσπαθήσουμε, άσχετα αν θα το καταφέρουμε ή όχι. Spoiler alert: όχι.


Στην τελική, στον πούτσο μου για τα χημικά στην ντοματούλα! Η ζωή του ανθρώπου ΔΕΝ είναι μόνο καθαρά πνευμόνια, καλό φαΐ και υγιές, στερεό χέσιμο. Οι τζιβάτοι οικο-κοινωνιολόγοι ανά τις παραλίες, τα στέκια και τα σχήματα μας λένε "να ξυπνήσουν οι μάζες", και "να υπάρξει μια σωστή παιδεία". Μέσα. Αλλά πώς ακριβώς θα γίνει αυτό όταν 9 στους 10 λιώνουν τη ράχη τους στο χωραφάκι ψηλέ; Μπορεί στην κωλο-Αθήνα να έχω λιγότερο ζωτικό χώρο, να βλέπω λιγότερο ουρανό και να τρώω περισσότερο τριβενζολικό πολυμεθυλοκαρκίνο, αλλά μπορώ κουτσά στραβά να επιβιώνω με 8 ώρες απλή, μη-χειρωνακτική δουλειά και την υπόλοιπη μέρα να παίζω, να διασκεδάζω και κυρίως: να μορφώνομαι! Έτσι πήγαμε μπροστά! Χάρη στην αστικοποίηση της ανθρωπότητας, ο Kant, ο Hobbes, o d'Holbach, ο Paine και όλοι οι ΑΣΤΟΙ αρχιτέκτονες του σύγχρονου πνεύματος μας ξεκόλλησαν από τις βασιλο-θεοκρατίες και μας έβαλαν στο δρόμο προς την ελευθερία, ούτως ώστε να μπορέσεις κι εσύ μια μέρα να πετάς άφοβα τις μαλακίες σου στα beach party. Κι αντ' αυτού, προτιμάς να πέρναγαν το χρόνο τους μπολιάζοντας μελιτζάνες και ποτίζοντας κολοκύθια. Άντε και γαμήσου, κι εσύ και το χωράφι σου, καργιόλη αχάριστε!